Definitie: Wat betekent houtbouw?

Houtbouw is een bouwmethode waarbij hout wordt gebruikt als het belangrijkste bouwmateriaal voor het bouwen van constructies zoals woongebouwen, bruggen en zelfs wolkenkrabbers. Houten constructies variëren van eenvoudige skeletconstructies tot complexe dragende constructies en zijn te vinden in zowel moderne architectuur als traditionele bouw.

Houten onderdelen worden gebruikt als dragende en niet-dragende onderdelen. Hout wordt in allerlei vormen gebruikt, van massief hout tot platen, vezelplaat of spaanplaat tot decoratieve panelen in de houtbouw. Dankzij moderne behandelingsmethoden kan hout worden verwerkt tot hightech bouwproducten die effectief beschermd zijn tegen brand, ongedierte en vocht.

Een vergelijking van methoden van houtbouw: Welke houtbouw technieken zijn er?

Bouwtechnieken met hout zijn voortdurend geëvolueerd op het vlak van ecologische voordelen, esthetische flexibiliteit en technische innovaties, waardoor er tegenwoordig veel verschillende houtbouw technieken bestaan. Deze worden gedifferentieerd op basis van de gebruikte materialen en technologie, waarbij elk type houtconstructie zijn eigen voordelen en toepassingsgebieden heeft.

Houtbouwsystemen kunnen worden onderverdeeld in massief houten constructies en lichtgewicht houten constructies. Hieronder presenteren we de belangrijkste soorten van bouwen in hout in beide hoofdcategorieën.

Houtmassiefbouw

Zoals de naam al doet vermoeden, gebruikt men bij houtmassiefbouw houten onderdelen die in hun (bijna) oorspronkelijke dikte en sterkte worden gelaten. Houtmassiefbouw wordt gekenmerkt door een hoog draagvermogen, de natuurlijke schoonheid van het materiaal en goede thermische isolatie-eigenschappen.

Blokbouw

Blokbouw is een traditionele vorm van houtbouw waarbij complete boomstammen of uitgehakte balken op elkaar worden gestapeld en op de hoeken worden samengevoegd met behulp van speciale verbindingstechnieken zoals pen- en gatverbindingen. Deze houtconstructie is typisch voor rustieke of traditionele gebouwen zoals blokhutten.

In tegenstelling tot andere bouwtechnieken met houtmassief worden bij de constructie van boomstammen grotere, vaak ronde stukken hout gebruikt en wordt de nadruk gelegd op de zichtbare schoonheid van het natuurlijke materiaal. Vergeleken met houtstapel- of kruislaagconstructies is isolatie vaak een extra uitdaging, omdat de massieve houten elementen zelf de hoofdconstructie vormen.

Stapelbouw

Stapelbouw is een methode waarbij massieve, gelaagde houten planken die naast elkaar liggen, worden samengevoegd door spijkers, deuvels of lijm om bouwelementen van grote afmetingen te maken. Deze elementen kunnen worden gebruikt als muren, plafonds of zelfs vloeren.

Bij het stapelen van planken worden de planken niet kruislings, maar parallel aan elkaar gelegd. Dit resulteert in een lagere dimensionale stabiliteit in vergelijking met dwars gelamineerd hout.

Kruislaagconstructie

Kruislaagconstructie staat ook bekend als gelamineerd hout en is de modernste constructiemethode met massief hout. Het bestaat uit meerlaagse massief houten panelen waarbij de houten planken kruislings op elkaar gestapeld en aan elkaar gelijmd zijn. Deze dwarse plaatsing verbetert de structurele stabiliteit en maakt dwarsliggers bijzonder populair voor dragende muren en plafonds in gebouwen met meerdere verdiepingen.

In tegenstelling tot stapelbouw en blokbouw biedt het kruislings verlijmen van de houtlagen in kruislings gelamineerd hout een grotere sterkte en stijfheid, waardoor het kan worden gebruikt in complexere en hogere bouwconstructies.

Lichtgewicht houten constructie

De lichtgewicht bouwtechniek met hout wordt gekenmerkt door het gebruik van dunne, precies gedimensioneerde houten elementen en plaatmaterialen, die samen een licht maar stabiel skelet vormen. De kieren worden vaak opgevuld met isolatiemateriaal, wat een hoge energie-efficiëntie mogelijk maakt. Lichtgewicht houtbouw wordt vooral gebruikt in de woningbouw en kleinere commerciële gebouwen, omdat het een snelle, rendabele en milieuvriendelijke methode van bouwen met hout is.

Houtskeletbouw

Houtskeletbouw maakt gebruik van verticale houten balken als dragende structuur, die op regelmatige afstanden worden geplaatst om muren te vormen. Deze staanders zijn verbonden met horizontale platen die de belasting absorberen en verdelen.

Vergeleken met houtframebouw, richt houtskeletbouw zich op de doorlopende verticale structuur die wordt gevormd door de gebouwhoge balken.

 

 

Houtframebouw

Framebouw - beter bekend als vakwerkbouw - is een traditioneel type houtconstructie dat zijn naam dankt aan de bovenste horizontale balken (frames). De frames rusten op de verticale palen of staanders en lopen door het hele gebouw. Ze worden gestabiliseerd door diagonale stutten en vormen zo de hoofddraagconstructie.

In tegenstelling tot houtskeletbouw, dat zich concentreert op verticale elementen, legt houtframebouw de nadruk op horizontale verbindingen met behulp van balken.

Houtframebouw

Houtframebouw kan worden omschreven als de moderne opvolger van de methode van vakwerkbouw. Elke muur bestaat uit een omtrekframe van houten balken met stutten. Dit frame wordt gevuld met isolatiemateriaal en beplanktmet spaanplaatvezelplaat, multiplex of gipsplaat. Wanneer de framewanden zijn gemonteerd, dienen ze als een dragend skelet voor het gebouw.

Dit type houtconstructie is robuust, duurzaam en kan voor veel verschillende projecten worden gebruikt.

Houtpaneelbouw

Houtpaneelbouw werkt op dezelfde manier als houtskeletbouw, maar is meer geprefabriceerd. De wand- en plafondelementen van houten frames worden gemaakt in een fabriek, waar ze al gevuld zijn met isolatiemateriaal om kant-en-klare panelen te maken. Deze kunnen direct op locatie worden geïnstalleerd.

Het gebruik van geprefabriceerde houten panelen zorgt voor een snelle montage op de bouwplaats en minder afhankelijkheid van het weer tijdens de bouwfase. Daarom wordt houtpaneelbouw meestal gebruikt voor geprefabriceerde huizen.

Modulaire houtbouw

Modulaire huizenbouw met houtbouw heeft een nog hogere mate van prefabricage. Hiervoor worden complete kamermodules bestaande uit houten onderdelen, isolatiemateriaal en zelfs ramen gemaakt en vervolgens naar de bouwplaats getransporteerd en aldaar gemonteerd. Dit vermindert de montagetijd op locatie en het bouwafval nog verder.

Modulaire houtbouw kan elementen bevatten van houtskeletbouw en houtpaneelbouw, maar is modulair in zijn algehele concept.

Hybride houtbouw

Hybride bouw combineert hout met andere bouwmaterialen zoals staal of beton om de voordelen van verschillende materialen te benutten, zoals de warmte-isolatie van hout en de draagkracht van beton.

In tegenstelling tot pure bouwtechnieken met hout waarbij alleen hout wordt gebruikt, integreert dit type houtbouw andere materialen, wat resulteert in betere prestaties en een grotere veelzijdigheid.

Voor- en nadelen van houtbouw

Wat zijn de voordelen van houten gebouwen en constructies? Waar liggen de grenzen? In het volgende stuk zullen we de voor- en nadelen van houtbouw bekijken om een volledig beeld te geven van de mogelijke toepassingen ervan in de moderne bouwpraktijk.

Voordelen houtbouw

Laten we beginnen met houtbouw voordelen, die in verschillende mate van toepassing zijn, afhankelijk van het type houtbouw.

Duurzaamheid

Het belangrijkste argument voor houtbouw is duurzaamheid - in een sector als de bouw, die verantwoordelijk is voor 40% van de uitstoot van broeikasgassen in Duitsland, biedt hout nieuwe perspectieven. Hout is:

  • een hernieuwbare grondstof;
  • Co2-neutraal, omdat kooldioxide wordt opgeslagen;
  • makkelijk te ontmantelen en makkelijk te recyclen.

Geprefabriceerde houten constructieonderdelen kunnen ook zorgen voor minder bouwafval, omdat het materiaal- en energieverbruik in de fabriek kan worden geoptimaliseerd.

Bouwsnelheid

In tegenstelling tot metselwerk hoeven houtbouwsystemen niet uit te drogen en kunnen ze dus sneller worden voltooid.

Bouwtechnieken met hout waarbij er sprake is van prefabricage zijn bijzonder indrukwekkend vanwege de korte bouwtijd. Dit komt door het volgende: wat in de fabriek geprefabriceerd kan worden is onafhankelijk van het weer en bespaart kostbare tijd en kosten tijdens de montage op de bouwplaats.

Esthetiek en flexibiliteit

Een ander voordeel van houten constructies is hun esthetiek en aanpasbaarheid. Met op hout gebaseerde materialen kun je een grote verscheidenheid aan ontwerpen en bouwstijlen realiseren en ontwerpen implementeren voor traditionele tot ultramoderne gebouwen. Hout is ook een populair bouwmateriaal vanwege de natuurlijke en warme esthetiek.

Binnenklimaat

Tot de houtbouw voordelen behoort ook het beheer van een gebouw. Hout heeft natuurlijke isolerende eigenschappen die bijdragen aan een betere energie-efficiëntie van het gebouw en lagere verwarmings- en koelingskosten. Hout heeft ook het vermogen om vocht te reguleren, wat leidt tot een aangenaam en gezond binnenklimaat. Hout wordt daarom vaak geassocieerd met een betere luchtkwaliteit en woongezondheid.

Nadelen houtbouw

De technische innovaties en ontwikkelingen van de afgelopen decennia hebben geholpen om veel van de houtbouw nadelen weg te nemen en hebben hout tot een steeds populairder bouwmateriaal gemaakt. Net als de voordelen, variëren ook de nadelen van houtbouw afhankelijk van het type houtbouw.

Brandwerendheid

Hout is een brandbaar materiaal, wat betekent dat het gevoeliger is voor brand dan onbrandbare materialen zoals beton of staal. Dat is tenminste de denkfout die de meeste mensen maken. Houten huizen voldoen echter aan dezelfdebrandveiligheidseisen als gebouwen in metselwerk. Voor dragende bouwelementen wordt daarom dik, massief hout gekozen dat zeer resistent is en bovendien wordt bekleedmet onbrandbare gipsplaat om het risico op brand te verminderen.

Conclusie: Er is geen groter brandrisico in houten huizen dan in gebouwen van andere materialen, omdat de naleving van strenge brandveiligheidseisen en het gebruik van resistente, beschermde houten elementen een hoog veiligheidsniveau garanderen.

Ongedierte

Ongedierte en schimmels zijn een probleem dat oude houten huizen aantast. In nieuwe houten gebouwen speelt ongedierte geen rol meer omdat het hout technisch gedroogd is voor gebruik en dus geen broedplaats vormt voor ongedierte. Daarnaast worden er structurele maatregelen genomen om insectenplagen te voorkomen.

Overigens voorkomt technisch hout drogen ook schimmelvorming - volledig zonder chemicaliën. Dit maakt de weg vrij voor een lange levensduur en een toekomst waarin meerdere generaties kunnen leven.

Bouwkosten

Hoewel hout als grondstof vaak goedkoop is, kunnen de totale kosten voor houten gebouwen hoger zijn. De bouwstandaard is echter belangrijk voor de vergelijking met huizen met een solide constructie. De bouwkosten voor houten huizen van dezelfde kwaliteit en grootte zijn identiek. Je moet ook andere factoren zoals bouwtijd, energie-efficiëntie, ecologisch evenwicht en woongezondheid meenemen in je berekeningen. Bovendien dalen de bouwprijzen voor hout momenteel weer, terwijl cement, staal en beton duurder worden door de hoge energiekosten.

Geluidsisolatie

Onder bepaalde omstandigheden kunnen houten gebouwen een slechtere geluidsisolatie hebben dan gebouwen die gemaakt zijn van stevigere materialen. Dit kan vooral problematisch zijn in appartementencomplexen of gebouwen in een lawaaierige omgeving. Geluidsisolatie kan echter gegarandeerd worden met een geschikte meerlaagse plafond- en muurstructuur, geschikte bekleding en spouwisolatie.

Bouwtechnieken met hout in opmars

In de afgelopen jaren zijn de voordelen van houtbouw steeds groter geworden dan de nadelen. Dit is te zien aan de huidige trend: sinds de millenniumwisseling is het aantal goedgekeurde woongebouwen in houtbouw gestaag toegenomen (bron: statista). Het aantal houtbouw technieken neemt toe, vooral in de woning- en kantoorsector, maar ook in de logistiek, het hotelwezen en de detailhandel worden steeds meer houten gebouwen gebruikt (bron: koalition-holzbau.de).

De voordelen van hout als grondstof besparend bouwmateriaal dat CObindt, een goede thermische isolatie biedt en punten scoort met korte bouwtijden, overtuigen particuliere en publieke gebouweigenaren.

De belangrijkste vragen over het bouwen van een huis in houtbouw

Ontdek de belangrijkste vragen over houtbouw.

Is brandbeveiliging gegarandeerd bij het bouwen van een huis in houtbouw?

Ja, brandbeveiliging is ook gegarandeerd in houtbouw. Moderne houten constructies gebruiken brandwerende materialen en technieken om de brandveiligheid te vergroten en voldoen uiteraard aan de strenge bouwvoorschriften voor brandbeveiliging. Er worden onder andere onbrandbare plaatmaterialen zoals gipskarton brandbeveiligingsplaten of gipsvezelplaten gebruikt om het hout tegen ontbranding te beschermen en de verspreiding van branden te beperken.

Hoe hoog zijn de bouwkosten voor houtbouw?

De bouwkosten voor houtbouw kunnen variëren, maar liggen - afhankelijk van het type houtbouw - vaak in het midden tot hogere segment vergeleken met conventionele bouwmethoden. Houd naast de pure bouwkosten ook rekening met langetermijnfactoren zoals energie-efficiëntie, duurzaamheid en bouwsnelheid.

Over het algemeen zijn massief houten gebouwen duurder dan licht houten gebouwen. De kwaliteit van het materiaal, het type constructie, de lokale houtprijzen en gespecialiseerde arbeidskrachten zijn andere factoren die de kosten beïnvloeden.

In hoeverre zijn bouwtechnieken met hout duurzaam?

Bouwtechnieken met hout zijn over het algemeen erg duurzaam, omdat hout een hernieuwbare grondstof is die CO2 bindt. Dit betekent dat de primaire energiebehoefte voor houtbouw aanzienlijk lager is dan voor massieve bouw. Duurzaamheid hangt echter ook af van verantwoord bosbeheer.

Hoe worden houten woningen geïsoleerd?

Houten huizen worden geïsoleerd met natuurlijke of synthetische isolatiematerialen die tussen de houten structuren worden geplaatst. Populaire materialen voor thermische isolatie zijn:

  • Minerale wol,
  • Glaswol,
  • Steenwol,
  • Ingeblazen isolatie van houtvezels,
  • Zachte houtvezelplaten,
  • Cellulosevezels of
  • schuimplaten met hoge prestaties.

Hoe lang gaan houten huizen mee?

Houten woningen kunnen net zo lang meegaan als huizen van andere materialen als ze goed worden gebouwd en beschermd tegen vocht en ongedierte. De levensduur kan meerdere eeuwen zijn, zoals veel historische houten gebouwen hebben bewezen.

Hoe worden de binnenwanden van houten constructies bekleed?

De binnenmuren in houten constructies zijn vaak gipsplaat en op hout gebaseerde materialen die op het houten geraamte worden gemonteerd. Dit maakt het gemakkelijk om elektrische installaties te installeren en zorgt voor een glad oppervlak om te schilderen, behangen of te betegelen. Je kunt ook houten lambrisering gebruiken voor een natuurlijke uitstraling.

Bouwtechnieken met hout realiseren met Pfleiderer-materialen

De technische uitdagingen die in het midden van de twintigste eeuw nog een uitdaging vormden voor bouwtechnieken met hout, zijn nu veranderd in voordelen dankzij de technologische vooruitgang: of het nu gaat om thermische isolatie, brandbeveiliging, geluidsisolatie of schimmel - er zijn geavanceerde oplossingen die houtbouw tot een aantrekkelijke bouwmethode maken. Pfleiderer is ook betrokken bij de ontwikkeling van innovatieve materialen voor meer duurzaamheid en woongezondheid in de houtbouw.

Ontdek de ontwerpmogelijkheden voor binnenmuren, plafonds, daken, gevels en buitenmuren en ontwikkel gunstige en duurzame woonconcepten.

Pfleiderer in houtbouw

mogelijk ook interessant